સભા : ' આ કાળમાં તીવ્ર વૈરાગ્ય થવા માટે વયની કોઈ મર્યાદા ખરી ? '
હા. આ કાળમાં પણ તીવ્ર વૈરાગ્ય માટે જ્ઞાનીઓએ આઠ વર્ષની વયની મર્યાદા બાંધી છે . તે પહેલાં પણ વૈરાગ્ય થાય પણ એ સર્વવિરતિ જોગો નથી થતો .
સભા : ‘આઠ વર્ષની વયમાં એવો વૈરાગ્ય કયા કારણથી થાય ?’
પૂર્વ સંસ્કારથી.
પૂર્વ સંસ્કારને તો માનો છો ને ?
એ વયમાં સમજી ગયો એનું કારણ એ કે આ વસ્તુ પ્રત્યે પૂર્વસંસ્કારના યોગે રાગ જાગ્યો.
_કોઈ બાળકને દિવસ ઊગ્યે દૂધ પીવાનું મન થાય ત્યારે કોઈ બાળકને દિવસે ઊગ્યે મંદિર - ઉપાશ્રય જવાનું મન થાય એનું કારણ શું ?_
```ભલે સમજે કાંઇ નહિ પણ એવાયે બાળક છે કે જે દર્શન કર્યા વિના દૂધ નહિ પીવે, ભલે સ્વરૂપ ન સમજે, પણ પૂર્વના સંસ્કારના કારણે આ સ્થિતિ હોય છે. એ જ વૈરાગ્યનું પગથિયું છે,```
સભા : ‘ટેવ પડી હોય માટે પણ એમ થાય ?’
ટેવ ખરી પણ સદ્ ભાવ શાથી ?
ગયા વિના ગમે નહિ એ શાથી ?
રૂપિયો અને ઓધો એ બેમાં કોઈ બાળકને ઓઘો ગમે એનું કારણ શું ?
શ્રી જિનેશ્વરદેવનું સ્વરૂપ જાણ્યું નથી એવા બાળકને પણ પ્રભુનાં દર્શનથી આનંદ થાય,
સાધુનું સ્વરૂપ જાણે નહિ છતાં સાધુને જોઈ હર્ષિત થઈ જાય,
```મા-બાપ સાધુને શું આપે છે તે જાણે નહિ તો પણ કાંઈક આપે છે એ જોઇને રાજી થાય અને પોતે આપવા દોડે, આ બધામાં પૂર્વ સંસ્કાર જ માનવા પડે.```
*ક્રમેક્રમે સંસ્કાર ખીલતા જાય અને આઠ વર્ષની વયનો થાય ત્યારે કહે કે મારે હીરા માણેક કે પૈસા ટકા નથી જોઈતા. મારે તો મહારાજ પાસે જવું છે તો એ શું ?*
એ જ વૈરાગ્ય ,
અરે, એમ ન થાય અને માનો કે માબાપ સમજાવે કે ખરો માર્ગ તો આ ત્યાગનો જ છે, બીજું બધું ખોટું છે એમ સમજાવતાં સમજાવતાં અમુક સમયે અસર થઈ જાય તો પણ હરકત શી છે ?
હા ! એક વાત સાચી, આમાં બળાત્કાર ન કરાય,
બાળકને કોઈ ખરાબ કામ કરતાં રોકાય ,
સમજાવવા છતાં ન રોકાય તો બળાત્કાર પણ કરાય, જૂઠું બોલે તો ધોલ પણ મરાય,
અભક્ષ્ય ખાતાં ભય બતાવી અટકાવાય
પણ
સંસાર છોડવાનું મન ન હોય તો એને દીક્ષા પરાણે ન અપાય.
ટિપ્પણીઓ નથી:
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો